Đây là một phần trong nỗ lực phối hợp giữa các tổ chức tài chính, công ty công nghệ và cơ quan chức năng nhằm đảo ngược thế trận trong cuộc chiến chống gian lận kỹ thuật số. Thay vì chỉ phòng thủ, các ngân hàng đang chủ động tấn công bằng cách dùng AI để giữ chân kẻ lừa đảo trong các cuộc gọi kéo dài, đồng thời khai thác dữ liệu phục vụ cho hệ thống phát hiện gian lận.
Theo BankInfoSecurity, công nghệ này được phát triển bởi công ty khởi nghiệp Apate.ai, do Giáo sư Dali Kaafar, Giám đốc Trung tâm An ninh mạng tại Đại học Macquarie, sáng lập. Hệ thống hiện vận hành hơn 88.000 bot AI với khả năng mô phỏng giọng nói, độ tuổi, giọng điệu và tính cách khác nhau, giúp tạo ra những cuộc trò chuyện “thật như đời” với kẻ lừa đảo. Các bot được triển khai trên nền tảng thoại, tin nhắn và mạng xã hội, đóng vai người dùng thông thường để thu hút và giữ chân đối tượng.
“Chúng tôi không chỉ ngăn chặn mà còn làm gián đoạn mô hình kinh doanh của kẻ lừa đảo,” ông Kaafar cho biết. “Bot có thể thu thập dữ liệu như ví tiền điện tử, kịch bản lừa đảo, tài khoản đáng ngờ và các đoạn hội thoại mà chúng sử dụng.”
Điểm đặc biệt của hệ thống là khả năng học hỏi và thích nghi theo thời gian thực. Một lớp điều phối đa tác nhân cho phép các bot thay đổi hành vi dựa trên phản ứng của kẻ lừa đảo, khiến khó bị phát hiện. Dữ liệu thu thập được sau đó được đẩy trực tiếp vào hệ thống phát hiện gian lận của các ngân hàng, nhà mạng và cơ quan chức năng.
Mạng lưới bot mở rộng và ngày càng tinh vi này diễn ra sau chương trình thí điểm thành công được Đại học Macquarie công bố vào cuối năm 2024.
Ngân hàng Commonwealth Bank là một trong những đơn vị tiên phong áp dụng công nghệ này. Ngày 27/6/2025, Commonwealth Bank đã triển khai 10 ngàn bot AI để phá vỡ các chiến dịch lừa đảo, lôi chúng vào những cuộc gọi kéo dài và thu thập thông tin tình báo. Ngân hàng này cho biết họ đã triển khai các số điện thoại “honeypot” – tức số giả – để dụ kẻ lừa đảo gọi đến, từ đó kích hoạt bot AI và bắt đầu quá trình thu thập thông tin.
Một ví dụ khác về việc sử dụng bot AI để đối phó với lừa đảo là re:Scam, một sáng kiến của tổ chức Netsafe tại New Zealand. re:Scam là một chatbot được thiết kế để trả lời email lừa đảo bằng những phản hồi ngớ ngẩn, dài dòng, nhằm giữ chân kẻ lừa đảo càng lâu càng tốt. Mỗi phút mà kẻ lừa đảo dành cho re:Scam là 1 phút không thể dùng để lừa người thật. Xuất hiện lần đầu năm 2017, dù chỉ hoạt động trong 6 tuần như re:Scam đã gửi hơn 1 triệu email, tiêu tốn của bọn lừa đảo tổng thời gian 5 năm để trả lời thư. Khi người dùng chuyển tiếp email đáng ngờ đến [email protected], hệ thống sẽ xác định các vụ lừa đảo và bắt đầu một cuộc trò chuyện không hồi kết, lãng phí thời gian của kẻ lừa đảo. Với nhiều tính cách khác nhau và vốn từ vựng ngày càng phong phú, kẻ lừa đảo không thể nào biết được chúng đang nói chuyện với hệ thống tình báo chuyên biệt về lừa đảo của Netsafe.
Chiến lược sử dụng AI để lừa ngược được đánh giá là hiệu quả hơn so với các biện pháp truyền thống như chặn số hoặc cảnh báo người dùng, vốn chỉ xử lý phần ngọn của vấn đề. Việc “lừa ngược” kẻ lừa đảo không chỉ giúp thu thập bằng chứng mà còn tiêu tốn thời gian và tài nguyên của chúng, làm suy yếu hoạt động lừa đảo từ bên trong.
Trong bối cảnh thiệt hại do lừa đảo trực tuyến tại Úc lên tới hàng trăm triệu đô mỗi năm, việc ứng dụng AI để phản công được xem là bước tiến quan trọng. Dự kiến, mô hình này sẽ được mở rộng sang các quốc gia khác trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
(Tổng hợp)
https://www.bankinfosecurity.com/australian-banks-deploy-army-ai-bots-to-scam-scammers-a-29435
https://www.commbank.com.au/articles/newsroom/2025/06/apate-ai.html
https://www.straitstimes.com/asia/australianz/australias-biggest-bank-uses-ai-bots-to-track-and-trap-is-there-trapping-scammers-or-scammers-meet
https://netsafe.org.nz/rescam
Xem Thêm: AX88 - 5 câu hỏi người mới chơi cá cược thường hỏi nhất.